Bánh khúc làng Diềm – Đặc sản thơm ngon vùng Kinh Bắc

Qua đôi bàn tay khéo léo của người con làng Diềm (tỉnh Bắc Ninh, Việt Nam), cành rau khúc dại mọc xanh ươm ngoài vườn đem kết hợp cùng gạo nếp cái hoa vàng nổi tiếng, món bánh khúc mềm dẻo ra đời trở thành thứ đặc sản thơm ngon nức tiếng vùng Kinh Bắc.

Làng Diềm hay còn gọi là làng Viêm Xá thuộc xã Hòa Long, thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh.  Nơi đây nổi tiếng có ngôi đền cổ thờ Đức Vua Bà - thuỷ tổ của làn điệu dân ca quan họ. Vì vậy, đến thăm làng Diềm du khách không chỉ thả hồn lắng nghe những giai điệu quan họ trữ tình và còn được thưởng thức nhiều món ăn đặc sản vùng Kinh Bắc, trong đó có bánh khúc truyền thống.

Vào những dịp đặc biệt như: lễ Tết, hội hè, cúng giỗ,… người dân làng Diềm thường làm bánh khúc để mời họ hàng, quan khách. Tuy nguyên liệu có phần dân dã, mộc mạc nhưng cách làm lại vô cùng cầu kỳ không thua kém các loại bánh khác.

“Về miền quan họ Bắc Ninh,

Say món bánh khúc đậm tình đồng chiêm.

Thơm sao lá khúc làng Diềm,

Ướp hương để tấm bánh thêm đậm đà…”

Ngoài sử dụng nếp cái hoa vàng để bánh mềm dẻo thì lá rau khúc được xem là “linh hồn” của món ăn. Như câu “Thơm sao lá khúc làng Diềm”, những cành rau khúc xanh tươi sẽ tạo nên hương vị đặc trưng cho bánh.

Đầu tiên, người dân ra phần đất trống ven ruộng hoặc ven sông tìm hái rau khúc. Phải chọn các cây rau nhỏ bản, dày đã ra hoa rồi đem đi sơ chế, rửa sạch. Sau đó, băm nhỏ rau khúc và cho vào nồi luộc sôi, chắt bỏ phần nước. Tiếp theo, lấy phần rau chín đi giã nhuyễn với bột gạo nếp để làm vỏ bánh. Theo tiếng giã nhịp nhàng, phần nếp trắng tinh trộn đều cùng rau khúc, tạo nên thứ bột mịn màng, màu xanh nhạt đẹp mắt.

Về phần nhân bánh, nguyên liệu khá giống bánh chưng truyền thống gồm: đậu xanh, thịt ba chỉ, hạt tiêu, gia vị,... Tuy nhiên, nhân bánh khúc có thêm một ít tóp mỡ băm nhỏ nhằm tăng vị béo cho món ăn. Công đoạn chuẩn bị đã xong, người dân đem bánh gói lại thành hình tròn hoặc hình tai voi. Cuối cùng, rắc một lớp gạo nếp ngâm nước lên mặt bánh rồi đưa đi hấp chín trong 30 phút là hoàn thành. Từng chiếc bánh khúc nóng hổi, lớp vỏ bánh mỏng mềm dẻo thơm mùi lá khúc hòa quyện với vị béo bùi của thịt lợn và đậu xanh làm nao lòng người thưởng thức.

Kết hợp hoàn hảo các sản vật đặc trưng của quê hương, bánh khúc làng Diềm là món ăn tuy dân dã nhưng lại thơm ngon, hấp dẫn, chứa đựng nhiều hình ảnh về làng quê quan họ thanh bình. Cùng với làn điệu dân ca trữ tình, bánh khúc đã trở thành niềm tự hào của những người con ở Bắc Ninh.

Lam Chi